Τμήμα A2 Α' ΤΕΤΡΑΜΗΝΟ
ΑΞΟΝΑΣ : ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ & ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Θέμα Ερευνητικής εργασίας : "ΑΜΠΕΛΙ-ΚΡΑΣΙ ΑΠΟ ΤΟ ΔΙΟΝΥΣΟ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ"
Υπεύθυνη καθηγήτρια: Αντωνίου Αδαμαντία
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Κατά διάρκεια της ενασχόλησης μας με το θέμα, οι μαθητές ανέδειξαν την συμβατική, βιολογική και βιοδυναμική καλλιέργεια του αμπελιού. Το αμπέλι ζει και αποδίδει σε όλους τους τύπους των εδαφών εκτός από τα τελείως ξηρά, τα πολύ υγρά και τα αλμυρά.
Ευδοκιμεί σε επικλινή εδάφη ύψους από 200-1000 μέτρα . Είναι φυτό εύκρατης ζώνης, που δεν αντέχει στα ψυχρά κλίματα αλλά ούτε και σε πολύ ζεστές και υγρές συνθήκες. Ο αμπελώνας θα πρέπει να βρίσκεται σε τέτοια θέση ώστε να δέχεται τις ευεργετικές και ευνοϊκές επιδράσεις του ήλιου και του αέρα. Γεωργικά εργαλεία που θεωρούνται απαραίτητα είναι τσάπες, ψαλίδες, ψεκαστήρες κ.α. καθώς και
μηχανήματα απαραίτητα για την αμπελοκαλλιέργεια, είναι οι ελκυστήρες μεγάλης ισχύος, οι αμπελουργικοί ελκυστήρες μεσαίας και μικρής ισχύος για τις καλλιεργητικές φροντίδες, καθώς ειδικές φρέζες, ψεκαστικά, κλαδευτικά, βλαστό-κοπτικά, λιπασματοδιανομείς, θειωτήρες, κ.ά.
Οι κυριότερες ασθένειες του αμπελιού είναι: περονόσπορος, φόμοψη, ευτυπίωση, ωίδιο, καρκίνος, μολυσματικός εκφυλισμός, βοτρύτης.
Ο ελληνικός αμπελώνας έχει να επιδείξει εκατοντάδες ποικιλιών.Μερικές από αυτές είναι: αγιαννιώτικο, αγιωργίτικο, ασύρτικο, κοτσιφάλι, μαύρη κορινθιακή, μαυροδάφνη, λευκό μοσχάτο, κλπ.
Προϊόντα του αμπελιού είναι ο μούστος, το κρασί ,τσίπουρο, το ξύδι , οι σταφίδες, τα αμπελόφυλλα.
Η υψηλή διατροφική αξία του σταφυλιού και η συμβολή του στην υγεία του ανθρώπου είναι μεγάλη.
Η ευεργετική επίδραση της σταφυλοθεραπείας στον ανθρώπινο οργανισμό παρουσιάζεται με συνέντευξη από ειδικό.
Στη βιολογική αμπελοκαλλιέργεια για τη λίπανση δεν χρησιμοποιούνται χημικά λιπάσματα ,η προστασία του αμπελιού από τους εχθρούς του γίνεται μόνο με βιολογικά μέσα και ο χαλκός και το θειάφι χρησιμοποιούνται για την προστασία του αμπελιού από τον περονόσπορο και το ωίδιο.
Η βιοδυναμική καλλιέργεια θεωρεί ότι η ενέργεια που δέχονται τα φυτά ως βαρύτητα από τη Γη ή
ως κοσμική ακτινοβολία από το διάστημα ( ήλιος, σελήνη, πλανήτες , άστρα) έχει πολύ μεγάλη επίδραση
στην ανάπτυξη τους. Η λογική της βιοδυναμικής καλλιέργειας στηρίζεται στο γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος του σταφυλιού, εάν εξαιρέσουμε το νερό που παίρνει από το έδαφος, δεν είναι αποτέλεσμα της επίδρασης του εδάφους αλλά της φωτοσύνθεσης.
Το αμπέλι και τα προϊόντα του είναι γνωστά από την παλαιολιθική εποχή. Στον ελλαδικό χώρο, σύμφωνα με έρευνες, η πρώτη καλλιέργεια αμπελιού έγινε στην περιοχή της Κρήτης. Από πολλούς όμως η Θράκη θεωρείται ως η αφετηρία της ιστορικής αυτής πορείας της αμπέλου, γεγονός που χρονολογείται γύρω στο 1.000 π.Χ.
Ο Όμηρος αναφέρεται στο αμπέλι και το κρασί με τις ονομασίες οίνη, Οινόη.
Κατά την ελληνική μυθολογία, ο πρώτος που δίδαξε την τέχνη της οινοποιίας ήταν ο Διόνυσος.
Η λατρεία του σχετίζεται με τους εορτασμούς της βλάστησης , της γονιμότητας και της ιερής τρέλας που προκαλεί η κατανάλωση του κρασιού.
Το αμπέλι από την αρχαιότητα εμφανίζεται σε πολλά αντικείμενα τέχνης της εποχής, καθώς η αξία του είναι μεγάλη για τη Αρχαία Ελλάδα. Αυτή η αξία φαίνεται να είναι διαχρονική γιατί με το πέρασμα των αιώνων, το αμπέλι υιοθετείται ως έμπνευση από πολλούς καλλιτέχνες. Διάσημα έργα δείχνουν ολοφάνερα την σπουδαιότητα του αμπελιού και την επίδρασή του στην τέχνη.
Από το μύθο του Αισώπου, τις αμπελοφιλοσοφίες, τα αινίγματα, τις παροιμίες, τα ποιήματα, τα τραγούδια έως τη συμβολή του αμπελιού στις θρησκείες, διαφαίνεται η πολύτιμη συνεισφορά του αμπελιού στη λαογραφία.
Η οικονομική και πολιτιστική σημασία του αμπελιού για τον τόπο τους, αναδεικνύεται μέσα από συνέντευξη παραγωγού της περιοχής. Η καλλιέργεια του αμπελιού και των προϊόντων της κατέχει σημαντική θέση στην καθημερινή ζωή ,αλλά και στην οικονομία της Ελλάδας.